Blog
Vì Sao Tay Cầm Hay Bị Trôi Cần Analog?
Đối với những anh em chơi game console hoặc sử dụng tay cầm để chơi game trên PC, laptop chắc hẳn đã không còn quá xa lạ với 1 căn bệnh trên chiếc tay cầm yêu quý của mình đó chính là trôi cần Analog. Vậy tay sao tay cầm hay gặp tình trạng trôi Analog? Nguyên nhân do đâu và có cách nào để khắc phục không? Trong bài viết hôm nay 34GameShop sẽ giải thích về cụm Analog của tay cầm, cách hoạt động và lí do vì sao anh em hay gặp lỗi trôi cần Analog.
Nếu anh em từng có những lần nhân vật chuyển động một cách kỳ lạ do analog tự hoạt động khiến anh em không thể di chuyển cầu thủ, bỏ lỡ cú nhảy chính xác hoặc rơi xuống vực thẳm, thì tay cầm của anh em đã trở thành nạn nhân của trôi cần analog. Nó gây khó chịu, nổi tiếng là khó sửa và dường như là một vấn đề ngày càng gia tăng. Để hiểu sâu hơn về lỗi trôi cần Analog ngày một nhiều như hiện nay, 34GameShop sẽ giúp anh em về cách thức cần Analog hoạt động như thế nào.
Về cơ bản, thứ tạo nên hoạt động của bất kỳ thiết bị điện tử nào cũng nằm ngay trong tên gọi: electron. Việc di chuyển electron từ nơi này sang nơi khác là cách chúng ta tạo ra dòng điện, và dòng điện đó cung cấp năng lượng cho phép các thiết bị của chúng ta hoạt động.
Cách Tay Cầm Hoạt Động
Bên dưới lớp vỏ nhựa hoặc kim loại của thiết bị bạn là bộ khung điện của nó: bảng mạch. Cho dù đó là điện thoại, máy tính hay tay cầm chơi game của bạn, tất cả các bộ phận quan trọng giúp thiết bị điện tử của bạn hoạt động đều nằm trên bảng mạch đó. Mạch điện được thiết kế để gửi dòng điện đến các vị trí khác nhau để thực hiện các mục tiêu khác nhau.
Ví dụ, để tạo ra tín hiệu khi nhấn nút, hoặc cấp nguồn cho đèn, hoặc cảm nhận vị trí của cần điều khiển. Các bảng mạch này được thiết kế cẩn thận để dòng điện chỉ có thể chạy dọc theo các rãnh của vật liệu dẫn điện (thường là đồng), và không chảy ra bất kỳ nơi nào khác.
Dòng điện đó phải được kiểm soát chính xác, bởi vì nếu nó chạy không giới hạn, nó sẽ đốt cháy nguồn năng lượng của bạn cực nhanh và tạo ra rất nhiều nhiệt, có thể làm hỏng các thành phần và khiến thiết bị của bạn bị hỏng và vô dụng. Chúng tôi hạn chế dòng điện đó bằng cách đặt các thành phần điện trở hoặc các khoảng trống trên bảng mạch. Các khoảng trống tạo ra sự gián đoạn trong mạch, vì vậy dòng điện sẽ chỉ chảy nếu có thứ gì đó được đưa vào để hoàn thành nó.
Các thành phần điện trở vẫn dẫn điện, nhưng chúng làm chậm và giảm tổng lượng dòng điện di chuyển dọc theo đường dẫn cụ thể đó, vì vậy chúng tôi có thể gửi các lượng năng lượng khác nhau đến các phần khác nhau của bảng mạch tùy thuộc vào công việc cần hoàn thành. Về bản chất, vật liệu điện trở càng nhiều thì năng lượng phải chảy qua, thì dòng điện càng thấp.
Ví dụ: khi bạn nhấn xuống một nút, một thành phần dẫn điện sẽ tiếp xúc với bảng mạch. Điều đó lấp đầy khoảng trống và hoàn thành mạch cho phép dòng điện chạy qua, tạo ra tín hiệu báo cáo nút đã được nhấn. Loại đầu vào cụ thể đó có thể bật hoặc tắt, được biểu thị bằng tín hiệu báo cáo 0 hoặc 1, được gọi là tín hiệu số.
Lỗi Trôi Cần Analog
Đối với nút bấm thì chúng ta chỉ cần biết nó có được nhấn hay không, nhưng đối với analog stick, chúng ta cần biết thêm cả lực nhấn và hướng nhấn. Chúng ta cần một tín hiệu tương tự với đầu vào, đó là lý do tại sao nó được gọi là ‘analog stick’ (núm analog).
Trong điện tử, điều này được thực hiện bằng cách thay đổi lượng dòng điện được tạo ra cho các đầu vào khác nhau của analog stick. Khi bạn nhấn nút điều khiển, bạn thực sự đang xoay hai bánh xe nhỏ bên dưới nó trong một thành phần điện tử gọi là biến trở. Các bánh xe này tiếp xúc với một đường dẫn bằng vật liệu điện trở, hoạt động tương tự như cách các nút bấm lấp đầy khoảng trống trong mạch; điểm khác biệt ở đây là nó không chỉ đơn thuần là tín hiệu bật hoặc tắt.
Độ nghiêng của cần điều khiển sẽ quyết định lượng vật liệu điện trở mà dòng điện phải đi qua. Một miếng kim loại nhỏ gọi là thanh gạt di chuyển cùng với cần điều khiển, chọn điểm kết nối với mạch điện dọc theo đường dẫn. Nhớ rằng, càng có nhiều vật liệu điện trở trong mạch thì dòng điện càng yếu. Nếu bạn gạt mạnh cần điều khiển sang một bên, nó sẽ xoay bánh xe hết cỡ, do đó toàn bộ rãnh điện trở được sử dụng để hoàn thành đường dẫn cho mạch.
Nếu bạn chỉ ấn nhẹ, thanh gạt sẽ di chuyển để chỉ sử dụng một phần nhỏ bề mặt của rãnh cho đường đi của dòng điện. Mỗi hướng nghiêng khác nhau sẽ dẫn đến một lượng dòng điện khác nhau và một tín hiệu duy nhất.
Bộ điều khiển của bạn ghi lại các giá trị dòng điện từ mỗi bánh xe và báo cáo chúng dưới dạng vị trí x và y của cần điều khiển. Sau đó, nó chuyển thông tin đó cho máy chơi game để di chuyển về phía trước, xoay camera hoặc thực hiện bất cứ điều gì mà các nhà thiết kế trò chơi muốn chuyển động của cần điều khiển thể hiện.
Trong nhiều năm qua, Nintendo liên tục phải đối mặt với phản ứng dữ dội về lỗi Joy-Con drift. Vào năm ngoái, Microsoft cũng bị kiện tập thể vì lỗi drift tay cầm Xbox. Và giờ đây, Sony cũng đang gặp rắc rối pháp lý tương tự khi tay cầm PS5 DualSense mới chỉ ra mắt vài tháng đã xuất hiện vấn đề tương tự. Ngay cả với các tay cầm của Valve, nếu bạn tìm hiểu kỹ thì cũng có thể thấy những phàn nàn về lỗi drift; có vẻ như đây gần như là vấn đề chung.
Tại Sao Tay Cầm Mới Cũng Bị Lỗi Trôi Cần Analog
Nếu bạn mở ra một tay cầm DualShock, Xbox hoặc Switch Pro, bạn sẽ thấy tất cả chúng đều sử dụng thiết kế biến trở cơ bản giống nhau. Những người ở iFixit đã thực hiện một số công việc điều tra và tìm ra thương hiệu và kiểu máy của các biến trở được tìm thấy bên trong tay cầm PS5. Họ phát hiện ra rằng các biến trở này được đánh giá cho 100.000 hoặc 2 triệu “chu kỳ”, tùy thuộc vào model chính xác được sử dụng.
Hai triệu vòng này quy đổi sang thời gian chơi điện tử, thật ra rất ngắn. Một chuyên gia của iFixit làm toán như thế này, dựa trên quá trình chơi Call of Duty: Modern Warfare của chính bản thân mình. Trung bình anh này xoay cần analog 100 vòng mỗi phút. Nếu chơi cả những game khác “hành hạ” cần analog ít hơn, trung bình mỗi phút anh em sẽ quay khoảng 80 vòng chiết áp. Điều này có nghĩa là cần analog sẽ đi hết vòng đời sản phẩm chỉ sau 25.000 phút, tương đương 417 giờ đồng hồ.
Chúng ta mong đợi các tay cầm hiện đại có độ chính xác cao. Điều này cho phép chúng ta khẽ đẩy nhẹ cần analog khi đang lén lút, và sau đó đẩy mạnh về phía trước khi chạy nước rút, tất cả đều được phản ánh chính xác trong game. Phản hồi tinh chỉnh này đòi hỏi độ nhạy cao và điều đó khiến nó dễ bị tổn thương bởi các vấn đề chúng ta đã thảo luận. Tay cầm cũng cần phải có giá cả phải chăng.
Nếu bạn tìm kiếm trực tuyến các điện trở biến đổi thay thế, bạn có thể tìm thấy chúng chỉ với vài đô la. Có thể có những điện trở biến đổi chất lượng cao hơn có thể chịu được nhiều hao mòn hơn, nhưng chúng sẽ đắt hơn và làm tăng giá của sản phẩm. Khi bạn đã tính phí 60, 70, 80 đô la cho một tay cầm, thì đây là một yêu cầu lớn đối với nhu cầu của bạn.
Những Nguyên Nhân Khiến Tay Cầm Bị Trôi Cần Analog
Bào Mòn Cảm Biến Chiết Áp – Vì Sao Tay Cầm Hay Bị Trôi Cần Analog?
Nguyên nhân đầu tiên dẫn đến việc analog bị trôi, và cũng là nguyên nhân khó tránh khỏi nhất chính là chiết áp bị bào mòn theo thời gian sử dụng. Dần dà, phần thanh ngang quét qua lớp phim carbon bị mòn, khiến điện áp đo đạc sai lệch, phần mềm ghi nhận sai vị trí của cần analog. Thế là dù cần analog đã trả về đúng vị trí chính giữa, phần mềm vẫn nhận diện cần analog có di chuyển, và ra lệnh tương tự cho nhân vật trong game dựa trên giá trị hiệu điện thế mà chiết áp thông báo. Tình trạng trôi analog từ đó xảy ra.
Lò Xo Bị Co Giãn – Vì Sao Tay Cầm Hay Bị Trôi Cần Analog?
Để đo đạc vị trí của cần analog, phần mềm phải dựa vào điểm mốc, vị trí chính xác chính giữa của hai chiết áp. Điểm mốc này hoàn toàn có thể bị thay đổi vì trong quá trình sử dụng, lò xo trả về bị co giãn, không giữ được hình dáng ban đầu. Sai lệch điểm mốc cũng dẫn đến tình trạng trôi analog, chứ không chỉ riêng nguyên do chiết áp đến thời điểm cần sửa chữa.
Bụi Bẩn Và Những Tạp Chất Khác – Vì Sao Tay Cầm Hay Bị Trôi Cần Analog?
Cuối cùng là cơn ác mộng của mọi thiết bị điện tử, chẳng riêng gì đối với cần analog trong chiếc tay cầm của anh em. Đó chính là bụi bẩn, ẩm mốc hay những tạp chất khác từ bên ngoài lọt vào trong kết cấu phần cứng, mà điều này là thứ gần như không thể tránh khỏi. Chưa kể, hầu hết tay cầm chơi game hiện giờ đều dùng nhựa tự bôi trơn để chơi game mượt mà hơn, nhưng điều này đồng nghĩa với việc kết cấu nhựa đó có thể xuống cấp, tự hao mòn trong quá trình sử dụng.
Nhiều người đã thành công trong việc tạm thời sửa lỗi trôi analog bằng cách vệ sinh kết cấu chiết áp bằng bình xịt khí nén, dung dịch vệ sinh mạch điện, hoặc isopropyl alcohol. Nhưng số khác thì thiếu may mắn hơn, phải thay toàn bộ cụm chiết áp của cần analog. Đôi khi sửa chữa cũng chỉ mang tính tạm thời.
Những Cách Khắc Phục Lỗi Trôi Cần Analog
Nếu anh em gặp tình trạng trôi analog, thì anh em có bốn phương án. Một là tự mở tay cầm ra tự sửa. Hai là đem ra tiệm để sửa. Ba là gửi tay cầm đi bảo hành chính hãng. Bốn là mua cái tay cầm mới. Vấn đề với DualSense là không dễ gì để anh em tự thay cụm analog, vì chúng bị hàn chết vào bo mạch. Trong khi đó, Nintendo Switch cho phép anh em tự sửa analog rất dễ dàng, chỉ cần một cụm chiết áp mới và một cái tua vít đầu Philips là xong.
Ngoài cách khắc phục tận gốc là gỡ cụm chiết áp ra thay cụm mới, cũng có vài cách xử lý khác. Lấy ví dụ, anh em có thể tháo cụm vỏ nhựa để vệ sinh hoặc thay thế hệ thống nhận diện vị trí của cần analog, bao gồm cả thanh ngang lẫn khung carbon đo điện áp. Cách này đòi hỏi khá nhiều kiên nhẫn và bàn tay cũng phải rất cẩn thận để không làm hỏng cả cụm analog.
Một số tựa game cho phép anh em điều chỉnh deadzone của cần analog, nghĩa là sai số liên quan đến vị trí ban đầu của cần điều khiển. Cách này chỉ có ích khi lỗi trôi analog gây ra bởi lò xo trả về, chứ không có ích gì nếu lỗi xuất phát từ chính cụm chiết áp và hệ thống ghi nhận vị trí.
Để khắc phục tình trạng này trên máy Switch, Nintendo cũng giúp người dùng hiệu chỉnh lại Joy-Con trong phần cài đặt, mục này có tên là Calibrate Control Sticks. Bạn chỉ cần vào đó và làm theo những hướng dẫn trên màn hình máy thôi, phần nào việc trôi cần điều khiển trên tay Switch sẽ được khắc phục phần nào.
Anh em không cần phải nâng như trứng mà chỉ cần để ý đến hành vi khi sử dụng tay cầm mà thôi. Các hành động như ném tay cầm lên giường hay sofa sau khi chơi xong, hay là lúc bạn bấm nghiền mấy nút điều khiển khi thua một trận game nào đó sẽ ít nhiều ảnh hưởng đến tình trạng của tay cầm đó và gây ra lỗi trôi analog.
Tổng Kết
Qua bài viết này, 34GameShop đã giải thích về nguyên lý hoạt động của tay cầm cũng như lí do vì sao tay cầm gặp tình trạng trôi cần Analog. Hi vọng những thông tin trên sẽ giúp anh em có thể tránh hoặc hạn chế được việc tay cầm bị trôi cần chỉ sau thời gian ngắn sử dụng. Nếu anh em có nhu cầu sửa chữa tay cầm thì tại 34GameShop có nhận sửa chữa với chi phí hợp lí, tay nghề kỹ thuật cao có thể chữa các lỗi trên tay cầm đặc biệt là lỗi trôi cần Analog.
Xem thêm: Dịch vụ sửa chữa tay cầm chơi game